Page 33 - issue01
P. 33
็
ครั้�นถึึงรั้ชกาลพรั้ะบาทสมเด็จพรั้ะพทธเลศหลานภาลย เน่�องจากพรั้ะบาทสมเด็็จพรั้ะน้�งเกล้าเจ้าอยู่ห้ว ทรั้งเคย
ุ
ิ
้
้
้
้
้
้
้
้
้
้
ได็้ทรั้งพรั้ะกรัุ้ณาโปรั้ด็เกล้าฯ ให้กรั้มหม�นศกด็ิพลเสพกำกบรั้าชการั้ รั้่วมรั้บรั้าชการั้กบกรั้มหม่�นศกด็ิพลเสพด็้วยกนมาในสมย
้
่
้
้
กรั้มพรั้ะกลาโหม และได็้ทรั้งชำรั้ะจ้ด็การั้ปกครั้องทำเนียบการั้ รั้ชกาลท� ๒ อีกท�งในเวลาน้�นพรั้ะรั้าชวงบวรั้สถึานมงคลชำรัุ้ด็
ี
้
้
้
ปกครั้องเม่องนครั้ศรั้ีธรั้รั้มรั้าชใหม่ในรั้้ชกาลที� ๒ ทรั้ด็โทรั้มมาก และกรั้มพรั้ะรั้าชวงมหาศกด็ิพลเสพเป็นพรั้ะชามาด็า
ุ
ุ
ต่่อมารั้าว พ.ศ. ๒๓๕๗ เจ้าพรั้ะยานครั้ศรั้ีธรั้รั้มรั้าชา กรั้มพรั้ะรั้าชว้งบวรั้มหาสรั้สิงหนาท ด็้วยได็้พรั้ะองค์เจ้าด็ารั้าวด็ ี
้
(พ้ฒน์) ถึึงอส้ญกรั้รั้ม พรั้ะบาทสมเด็็จพรั้ะพุทธเลิศหล้านภาล้ย เป็นพรั้ะชายา กรั้มหม่�นศกด็ิพลเสพจึงได็้อุปรั้าชาภิเษกเป็น
้
้
้
้
้
ิ
็
้
่
�
โปรั้ด็เกลาฯ ใหกรั้มหมนศกด็พลเสพ เสด็จไปในการั้ปลงศพ กรั้มพรั้ะรั้าชวงบวรั้มหาศกด็ิพลเสพ เป็นกรั้มพรั้ะรั้าชวงบวรั้ฯ
์
ี
เจ้าคุณต่า ทำให้ได็้ทรั้งต่รั้วจต่รั้ารั้ะเบียบการั้ท�ทรั้งจ้ด็วาง พรั้ะองคที� ๔ แห่งกรัุ้งรั้้ต่นโกสินทรั้์ เม่�อได็้ทรั้งรั้้บอุปรั้าชาภิเษก
เป็นทำเนียบไว้แล้ว เป็นกรั้มพรั้ะรั้าชว้งบวรั้มหาศ้กด็ิพลเสพแล้ว จึงเสด็็จไปปรั้ะท้บ
ใน พ.ศ. ๒๓๖๓ มีข่่าวว่าพม่าเต่รั้ียมทพจะเข่้า ณ พรั้ะรั้าชว้งบวรั้สถึานมงคล
้
้
่
มาต่ีเมองไทย พรั้ะบาทสมเด็็จพรั้ะพุทธเลิศหล้านภาลย
จงโปรั้ด็เกลาฯ ใหพรั้ะเจานองยาเธอกรั้มหมนศกด็พลเสพ
้
้
ึ
้
ิ
่
�
้
้
้
่
ี
เป็นแมทพคุมพลไปข่้ด็ต่าทพท�เมองเพชรั้บุรั้ี และโปรั้ด็ให้
้
่
พรั้ะเจ้าลูกยาเธอ กรั้มหม่�นเจษฎาบด็ินทรั้์ (พรั้ะบาทสมเด็็จ
้
ู
้
้
พรั้ะน�งเกล้าเจ้าอย่หว) เป็นแมทพไปข่้ด็ต่าทพทางด็่านเมอง
่
้
่
้
ุ
่
รั้าชบรั้ีและกาญจนบรั้ี เป็นเหตุ่ให้กรั้มหม�นศกด็ิพลเสพได็้ทรั้ง
ุ
คนเคยกบกรั้มหม�นเจษฎาบด็ินทรั้์ (พรั้ะบาทสมเด็็จพรั้ะน�งเกล้า
้
้
ุ
้
่
เจ้าอยู่ห้ว) เน่�องจากได็้ทรั้งบ้ญชาการั้ศึกรั้่วมรั้าชการั้ด็้วยก้นมา
ในครั้�งน�น
้
้
้
่
ต่่อมาเม�อพรั้ะบาทสมเด็็จพรั้ะพุทธเลิศหล้านภาลย
สวรั้รั้คต่ ใน พ.ศ. ๒๓๖๗ พรั้ะบาทสมเด็็จพรั้ะน้�งเกล้าเจ้าอยู่ห้ว
ได็้เสด็็จเถึลิงถึว้ลยรั้าชสมบ้ต่ิ แล้ว รองศาสตราจารย์์ ดร.ศานติ ภัักดีคำำา
้
“...สมเด็็จพรั้ะพุทธเจ้าอย่หว จึงมีพรั้ะรั้าชโองการั้มาน รองเลขาธิิการราชบััณฑิิตย์สภัา
ู
ี
ี
้
้
ู
พรั้ะบณฑูรั้สุรั้สิงหนาทด็ำรั้สเหนอเกล้าฯ ปรั้ึกษาด็้วยพรั้ะญาต่ิ ผู้้�เรย์บัเรย์ง
่
ปรั้ะยรั้วงศานุวงศ์ ข่้ารั้าชการั้ผู้ใหญ่ ผู้้น้อยเฝ้้าโด็ยลำด็บว่า
ู
ู
้
้
ู
ี
�
ู
ทอุปรั้าชฝ้่ายหน้าว่างอย จะให้อุปรั้าชาภิเษก พรั้ะเจ้าน้องยาเธอ
่
่
กรั้มหม�นศกด็ิพลเสพ ข่�นเป็นที�พรั้ะมหาอุปรั้าชฝ้่ายหน้า จึงพรั้ะญาต่ ิ บัทคำวามนี� ย์ังไม่จบัโปรดติดตามฉบัับัหน�า
ึ
้
ั
์
ปรั้ะยูรั้วงศานุวงศข่้ารั้าชการั้ผูู้ใหญ่ผู้้น้อยกรั้าบถึวายบงคมเห็น คำวามสัมพัันธิ์ไทย์กบัประเทศเพั่�อนบั�าน
้
้
ู
ด็้วยเกล้าฯ...”
31
