Page 29 - issue01
P. 29
๖
ทรงกำก่บการโยู่ธาก�อสร้าง
่
่
่
ในั่สม่ยู่รชกาล้ท่� ๒ พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หั่ว แต�สวนั่ขึ้วาซึ่�งสร้างในั่ร่ชกาล้ท่� ๑ นั่่นั่ เป็็นั่แต�ได็ขึ้ด็สระ
ุ
�
้
ึ
็
่
เม่�อด็ำรงพระอิสรยู่ยู่ศเป็นั่ “กรมหัม่นั่เจษฎาบด็ินั่ทร์” ยู่งทรงรบ แล้ป็ล้กตำหันั่กทองท่ป็ระทบในั่สระไวหัล้ง ๑ กบมพล้บพล้า
ิ
�
่
้
่
่
่
่
�
่
่
่
�
์
้
้
�
่
้
่
ราชการในั่ด็านั่การชางด็วยู่ ด็งป็รากฏวาพระองค์ทรงรบหันั่าท � ่ ท�เสวยู่หัล้ง ๑ อยู่ริมป็ากอางแก้ว หันั่้าเขึ้ากอด็้วยู่ฟ้องนั่ำ
่
�
�
�
่
�
่
เป็็นั่แม�กองในั่การสร้างป็้อมป็ระโค์นั่ช่ยู่ ป็้อมนั่ารายู่ณป็ราบศึก นั่อกจากนั่� ยู่งหัาได็้สร้างสวนั่สระใหั้เป็นั่ท่ป็ระพาสบริบรณ์เหัมอนั่
์
่
�
่
่
็
่
ป็้อมป็ราการ ป็้อมกายู่สิทธ� แล้ะป็้อมผเส่�อสมุทร ท�สมุทรป็ราการ พระราชว่งค์ร่�งกรุงเก�าไม�
่
่
ิ
่
่
จนั่ต้องเสด็็จไป็ป็ระทบ ณ เมองสมุทรป็ราการ ทรงบงค์บ ค์รนั่เม�อได็ขึ้ยู่ายู่เขึ้ตพระบรมมหัาราชวงม่ทว�าง แล้ทรง
่
่
�
่
่
่
้
่
�
บ่ญ่ชาการสร้างป็้อมเหัล้�านั่่ท่�งป็วงมาจนั่ตล้อด็ร่ชกาล้ท่� ๒
�
ึ
�
ี
ิ
พระราชด็ำรว�าช�างฝ่ม่อด็่ม่มากขึ้นั่แล้้ว สมค์วรจะสร้างสวนั่ขึ้วา
่
นั่อกจากนั่� พระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่ ในั่พระบรมมหัาราชวงใหั้งด็งามบรบรณ์ ได็้ทรงหัารอพระราชด็ำรนั่ � ่
่
ิ
่
ิ
่
็
่
่
่
ยู่งโป็รด็เกล้้าฯ ใหั้พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หั่ว ทรงเป็นั่ กบพระราชวงศานัุ่วงศ์แล้เสนั่าบด็ ก็เหันั่ชอบโด็ยู่พระราชบรหัาร
ิ
่
่
็
แม�กองค์วบค์ุมการก�อสร้างสวนั่ขึ้วาในั่พระบรมมหัาราชว่งด็้วยู่ จึงโป็รด็ใหั้พระเจ้าล้กเธอ กรมหัมนั่เจษฎาบด็นั่ทร์ เป็นั่แมกอง
�
็
่
�
่
ิ
่
�
สวนั่ขึ้วาท่�สร้างขึ้ึนั่ในั่รชกาล้พระบาทสมเด็็จพระพุทธ จ่ด็การสร้างสวนั่ขึ้วา แล้ใหั้พระราชวงศานัุ่วงศ์ ขึ้้าราชการ
่
่
่
่
�
่
�
ิ
เล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่นั่นั่ เป็นั่การสร้างเพ�มเติมจากสวนั่ขึ้วาเด็ิมท�สร้าง ฝ่่ายู่หันั่้าฝ่่ายู่ในั่ทมกำล้งแล้ค์วามสามารถช�วยู่ก่นั่รบหันั่้าท�ในั่การ
่
่
็
่
ึ
่
ขึ้นั่ในั่รชกาล้พระบาทสมเด็็จพระพุทธยู่อด็ฟ้้าจุฬาโล้ก ด็งป็รากฏ ก�อสร้างบ้าง การตกแต�งบ้าง...”
�
ในั่พระราชพงศาวด็ารกรุงร่ตนั่โกสนั่ทร์ ร่ชกาล้ท่� ๒ พระนั่ิพนั่ธ ์
ิ
สมเด็็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยู่าด็ำรงราชานัุ่ภาพ ว�า
่
้
“เมอขึ้ยู่ายู่เขึ้ตพระบรมมหัาราชวงออกไป็แล้วทรง
�
่
่
พระราชด็ำรวา พระราชวงหัล้วงค์ร�งกรุงเกา มสวนั่แล้สระแก้ว
�
่
ิ
�
่
ิ
่
ิ
เป็นั่ท�สำหัรบป็ระพาสสำราญ่พระอรยู่าบถขึ้้างภายู่ในั่พระราชวง
็
่
่
�
่
พระบรมมหัาราชวงท่�ได็้สร้างขึ้ึนั่ในั่กรุงรตนั่โกสินั่ทร์นั่� เม่�อในั่
่
่
รชกาล้ท� ๑ ก็ได็้ทรงสร้างสวนั่สำหัรบป็ระพาสไว้ภายู่ในั่พระราชวง
่
่
่
่
เร่ยู่กว�าสวนั่ขึ้วา
๗
ทรงเปนั่แม�ท่พไปต์่�งร่บท่พพม�าท่�กาญจนั่บร่
็
ุ
�
ในั่ พ.ศ. ๒๓๖๓ ม่ขึ้าววาพมาเตร่ยู่มทพจะเขึ้้า พม�าก็ไม�ได็ยู่กท่พล้�วงเขึ้้ามาในั่พระราชอาณาเขึ้ต ในั่ระหัว�างนั่่นั่
้
่
�
�
�
ิ
�
่
มาตเมองไทยู่ พระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่ ได็้ทรงเป็็นั่แม�กองส�งศล้าก้อนั่ใหัญ่ๆ เขึ้้ามาก�อเขึ้ามอในั่สวนั่ขึ้วา
่
็
�
จงโป็รด็เกล้าฯ ใหัพระเจานั่องยู่าเธอกรมหัม่นั่ศกด็พล้เสพ พระบรมมหัาราชว่งด็้วยู่ จนั่กระท่�งทรงเหันั่ว�าพม�าไม�ยู่กท่พเขึ้้า
้
้
้
ิ
ึ
่
้
็
่
เป็นั่แม�ทพค์ุมพล้ไป็ขึ้่ด็ตาทพท�เม่องเพชรบร แล้ะโป็รด็ใหั ้ มาแล้้ว จึงยู่กท่พกล้่บเขึ้้าพระนั่ค์ร
ุ
่
่
่
้
็
่
ิ
�
่
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจาอยู่หัว เมอด็ำรงพระอสรยู่ยู่ศ
�
่
�
่
ิ
้
่
็
่
เป็นั่พระเจ้าล้กยู่าเธอ กรมหัม่นั่เจษฎาบด็นั่ทร์ เป็นั่แม�ทพ
ิ
็
�
ไป็ขึ้่ด็ตาทพทางด็านั่เมองราชบุรแล้ะกาญ่จนั่บุร เป็นั่เหัตุใหั้
่
่
็
่
�
่
ุ
กรมหัมนั่ศกด็ิพล้เสพ ได็้ทรงค์้นั่เค์ยู่กบพระบาทสมเด็็จ
่
่
่
�
่
�
่
พระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หั่ว เนั่่�องจากได็้ทรงบ่ญ่ชาการศึกรวมราชการ
ด็้วยู่ก่นั่มาในั่ค์ร่�งนั่่นั่
�
พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หัว ได็้เสด็็จยู่กทพไป็ต�ง
่
่
่
่
่
�
่
่
�
่
่
่
่
่
ขึ้ด็ตาทพอยู่ ณ ตำบล้ป็ากแพรก เมองกาญ่จนั่บุร ตงทพอยู่ป็หันั่�ง
ึ
่
�
ี
27
