Page 31 - issue01
P. 31
๑๐
ิ
ทรงกำก่บราชการแผ�นั่ด็นั่ในั่ปล้ายู่ร่ชกาล้ท่� ๒
ในั่ตนั่แผ�นั่ด็นั่พระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่นั่นั่
�
ิ
้
่
่
ุ
็
สมเด็็จกรมพระราชวงบวรมหัาเสนั่านั่ร่กษ์ ได็้ทรงเป็นั่ป็ระธานั่ในั่
�
ิ
ราชการแผ�นั่ด็นั่ ค์ร่นั่สมเด็็จกรมพระราชว่งบวรมหัาเสนั่านั่ร่กษ ์
ุ
่
ทิวงค์ตแล้้ว เจ้าฟ้้ากรมหัล้วงพพิธมนั่ตร ได็้ทรงเป็นั่ป็ระธานั่ในั่
ิ
็
ิ
ราชการแผ�นั่ด็นั่ส่บมา แต�ในั่ป็ล้ายู่ร่ชกาล้ท่� ๒ เจ้าฟ้้ากรมหัล้วง
ิ
พพิธมนั่ตร่ ได็้ทรงสินั่พระชนั่ม์ไป็ก�อนั่
�
่
ด็้วยู่เหัตุนั่�พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หั่ว จึงได็้
่
่
็
่
่
่
ทรงเป็นั่กำล้งสำค์่ญ่ในั่ราชการแผ�นั่ด็นั่แล้ะได็้ทรงบงค์บราชกิจ
ิ
่
ิ
�
่
�
่
ราชการท�งป็วงมากขึ้ึนั่ ตอมาเกอบจะท่�วไป็ในั่เวล้านั่�นั่จนั่ส�นั่
ิ
แผ�นั่ด็นั่พระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่
่
่
่
่
รวมระยู่ะเวล้าท�พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หัว
ทรงรบราชการในั่สม่ยู่รชกาล้ท่� ๒ เป็นั่ระยู่ะเวล้ากวา ๑๕ ป็ ี
่
็
่
�
�
ิ
ิ
จนั่สนั่แผ�นั่ด็นั่พระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่
เม่�อ พ.ศ. ๒๓๖๗
๑๑
แรกเสด็็จเถล้ิงถว่ล้ยู่ราชสมบ่ต์ ิ
พระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่ สวรรค์ต
ุ
เม่�อว่นั่พุธ เด็่อนั่ ๘ แรม ๑๑ ค์�ำ ป็ีวอก ฉศก จล้ศ่กราช ๑๑๘๖
่
ตรงกบว่นั่ท� ๒๑ กรกฎาค์ม พ.ศ. ๒๓๖๗ ในั่เวล้าท�พระบาท
่
่
สมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่ สวรรค์ตนั่่นั่ พระบาทสมเด็็จ
�
พระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หั่ว ทรงด็ำรงพระอิสรยู่ยู่ศเป็นั่พระเจ้า
ิ
่
็
่
ิ
ล้่กยู่าเธอ พระองค์์เจ้าท่บ กรมหัมนั่เจษฎาบด็นั่ทร์ ป็ระท่บอยู่่�ท ่�
่�
พระท่�นั่่�งจ่กรพรรด็พิมานั่
ิ
ุ
ขึ้ณะนั่�นั่พระบรมวงศานัุ่วงศ์ ขึ้นั่นั่างผใหัญ่�ผ้นั่้อยู่
้
่
่
่
่
จึงอาราธนั่าสมเด็็จพระสงฆ์ราชแล้ะพระราชาค์ณะมาแล้้ว พระบรม
็
�
�
ุ
้
่
์
ุ
่
วงศานั่วงศ เสนั่าบด็แล้ะขึ้นั่นั่างผใหัญ่ ซึ่ึงเป็นั่ป็ระธานั่ในั่ราชการ
่
่
่
แผ�นั่ด็ินั่ ป็รึกษาก่นั่เหั็นั่วา พระเจ้าล้กยู่าเธอ พระองค์์เจ้าทบ “พระบาทสมเด็็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบด็ศร่สินั่ทร
�
ิ
ิ
่
่
่
�
ั
กรมหัม่นั่เจษฎาบด็ินั่ทร์ มพระสติป็ญ่ญ่าเฉล้่ยู่วฉล้าด็ ได็วาราชการ มหัาจกรพรรด็ิราชาธิบด็นั่ทร์ ธรณนั่ทราธิราช รตนั่กาศภาสกรวงศ
�
้
์
่
ิ
่
�
ตางพระเนั่ตรพระกรรณพระบาทสมเด็็จพระพุทธเล้ิศหัล้้านั่ภาล้่ยู่ องค์ป็รมาธิเบศร ตร่ภวเนั่ตรวรนั่ายู่ก ด็ล้กรตนั่ราชชาติอาชาวไสยู่
ุ
ิ
ิ
มาช้านั่านั่ สมค์วรท่�จะค์รองราชสมบ่ตร่กษาแผ�นั่ด็นั่ส่บไป็ สมุไทยู่ด็โรมนั่ สกล้จ่กรวาฬาธิเบนั่ทร์ สริเยู่นั่มราธิบด็ ่
ิ
่
ิ
หัรหัรนั่ทราธิบด็ ศร่วบ่ล้ยู่ค์ุณอกนั่ิษฐ ฤทธิราเมศวร ธรรมิกราชา
ิ
พระบรมวงศานัุ่วงศ์ เสนั่าบด็่แล้ะขึ้นั่นั่างผ่้ใหัญ่ จึงพาก่นั่
ุ
�
ิ
ิ
ิ
ิ
ิ
เขึ้้าเฝ่้าสมเด็็จพระเจ้าล้กยู่าเธอ กรมหัม่นั่เจษฎาบด็ินั่ทร์ ธราชเด็โชไชยู่ พรหัมเทพาด็เทพนั่ฤบด็นั่ทร์ ภ่มนั่ทรป็รมาธเบศร
�
่
่
ิ
่
็
เชญ่เสด็็จขึ้นั่ค์รองราชสมบ่ติ เป็นั่พระมหัากษตรยู่รชกาล้ท� ๓ โล้กเชษฐวิสุทธิ มกุฏป็ระเทศค์ตามหัาพุทธางกรบรมบพิตร
�
ิ
่
่
์
ึ
่
ิ
แหั�งกรุงร่ตนั่โกสนั่ทร ์ พระพุทธเจ้าอยู่่�หัว”
่
่
พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่�หัว ทรงป็ระกอบ
่
พระราชพธ่บรมราชาภิเษก เม่�อว่นั่ท่� ๑ สิงหัาค์ม พ.ศ. ๒๓๖๗
ิ
จารึกพระนั่ามในั่พระสุพรรณบ่ตรตามอ่กขึ้รวธ่ในั่เอกสารเด็ิมว�า
ิ
29