Page 31 - ISSUE-02
P. 31
่
จ
่
าม (๒)
ว
ยู่
้าจอมส
้าจอมส
จ
จ
จ
้าอยู่่�หั
้าอยู่่�หั
้าอยู่่�หั
พระม
้าอยู่่�หั
หั
จ
จ
าเจษฎาราชเ
พระบาทสมเด็็จพระนั่่�งเกล้้าเ
พระบาทสมเด็็จพระนั่่�งเกล้้าเจ้าอยู่่�หัว พระมหัาเจษฎาราชเจ้าจอมสยู่าม (๒)
่
่
นั่บ
้า
�อ
้า
ม
นั่บ
ธ์์
นั่บ
่นั่
บประเทศเ
่
พ
่
พ
พ
�อ
ความส่มพ่นั่ธ์์ไทยู่กบประเทศเพ�อนั่บ้านั่นั่
พ
่
ไท
ยู่ก
ความ
่
ส่
่่�งเกล้้าเจ้าอยู่่�หัจ้าอยู่่�หัจ้าอยู่่�หั่้าอยู่่�หัว
ในั่ร่ชกาล้พระบาทสมเด็็จพระนั่�งเกล้้าเจ้าอยู่่�หัว
่่
ในั่ร่ ในั่ร่ ใ ชกาล้พระบาทสมเด็็จพระนั่
ินท
กรุุงรุัตนโกสิินทรุ์ในรุัชสิมััยพรุะบาทสิมัเด็็จพรุะนั�งเกล้้า
กรุุงรุัตนโกสิินทรุ์ในรุัชสิมััยพรุะบาทสิมัเด็็จพรุะนั�งเกล้้า ครุัวญ่วน แล้ะครุัวจามัทั�งภายในช�วงเวล้าท่�เกิด็สิงครุามัแล้ะภายหัล้ังครุัวรุัวรุ ญ่วน แล้ะครุัวจารุัวจารุ มัทั�งภายในทั�งภายในทั ช� ช� วงเ ว ท ่ ่ �เ ิ หัล้ ัง
รุ
รุ
นั
์ใน
หัล้
รุ
ท
ัช
้า
ช�วงเวล้าท�เกด็สิงครุามัแล้ะภายหัล้ัง
ัตนโกสิ
�งเกล้
นั
รุ
รุ
รุ
(พ.ศ.
๒๓๖๗
(พ.ศ.
(พ.ศ.
(พ.ศ.
(พ.ศ.
๒๓๙๔)
ป็รุ
ป็รุ
๒๓๙๔)
๒๓๙๔)
๒๓๙๔)
เป็็น
เป็็น
วณ
เป็็น
เป็็น
เป็็น
๒๓๙๔)
๒๓๖๗
่�่�ป็รุะเทศไทย
ิ
๒๓๖๗
๒๓๖๗
๒๓๖๗
–
–
ิ
–
–
–
ย
่�หั
้าอ
ย
่�หั
่�หั
่�หั
่�หั
จ
จ
เจ้าอย่�หััว (พ.ศ. ๒๓๖๗ – ๒๓๙๔) เป็็นช�วงเวล้าทป็รุะเทศไทย สิงครุามัสิงบ แล้้วนำมัาตั�งถิ่�นฐานในบรุิเวณป็รุิมัณฑล้ขึ้องสิงครุามัสิงบ แล้้วนำมัาตั�งถิ่ตั�งถิ่ตั�งถิ่�นฐานในบ�งถิ่�นฐานในบ�งถิ่�นฐานในบิ�นฐานในบ�งถิ่ ิ ิ ิ ิ ิ รุิเ รุ ิเวณป็รุมัณฑล้ขึ้อง
เจ้าอย่�หััว (พ.ศ. ๒๓๖๗ – ๒๓๙๔) เป็็นช�วงเวล้าท
�งถิ่
�งถิ่
�งถิ่
�งถิ่
ัว
ัว
ัว
ัว
ัว
่
่
่
มัพ
่
ับ
มั่ความัสิมัพ
มั่ความัสิมัพันธ์กับป็รุะเทศเพ�อนบ้านทั�งพมั�า ล้าว กมัพชา แล้ะ กรุุงเทพฯ ในเวล้านั�น (ซึ่้�งมั่ขึ้นาด็ไมั�ใหัญ่�โตมัากนักเมั�อเป็รุยบเท่ยบกรุุงเทพฯ ในเวล้านั�น (ซึ่นั�น (ซึ่นั�น (ซึ่้�น (ซึ่�ง�น (ซึ่�ง�น (ซึ่้�ง้�น (ซึ่้�น (ซึ่�ง�น (ซึ่้�น (ซึ่ มั่ขึ้นาด็ไมั�ใมั�ใมั� หัญ่�โตญ่โตญ่ มัากนักเนักเน มั่�อเมั่�อเมั ป็รุยบเท่ยบ
่
่
่
พ
ันธ์
พ
้าน
่
บ
ั
บ
ั
ทั
ทั
์
์
่
�อน
์
�อน
ััมัพันธ์กับป็รุะเทศเพ�อนบ้านทั�งพมั�า ล้าว กมัพชา แล้ะ
ก
ก
�งพ
�งพ
ด็
้าน
ด็
เว่ยด็นามั โด็ยเฉพาะความัสิมัพันธ์์ในด็้านด็ังป็รุากฏหัล้ักฐานว�า กับป็ัจจบัน) แล้ะเมั่องต�าง ๆ ใกล้้เค่ยงกับกับก ป็ัจป็ัจป็ จุบัน) แบัน) แบ ล้ะเมั่องต�าง ๆ ใกล้้เค่ยง
ุ
ด็
หัล้
ากฏ
ากฏ
หัล้
์ใน
ันธ์
ักฐาน
ักฐาน
ักฐาน
ัง
ั
ัมัพันธ์์ในด็้านด็ังป็รุากฏหัล้ักฐานว�า
มัพ
ด็
เว่ เว่ เ ยด็นามั โด็ยเฉพาะความัสิมัพ
ัชกา
่
ัว
นั
�หั
�หั
่
ิ
�งเกล้
�งเกล้
�งเกล้
จ
้
จ
นั
ัว
สิงครุามัท่�เกิด็ขึ้�นในรุัชกาล้พรุะบาทสิมัเด็็จพรุะนั�งเกล้้าเจ้าอย่�หััว
้าอ
สิ งค รุ า มัท �เ ่ �เ ่ ก ด็ ขึ้ ้ �นใน รุ รุ รุ ัชกา ล้ พ รุ ะบาท สิมั เด็ ็จพ รุ ะ นั �งเกล้ ้าเ จ ้าอ ย �หั ัว การุอพยพป็รุะชากรุในช�วงเวล้าด็ังกล้�าวได็ ้้ก�อเกิด็เป็็น
มัท
มัท
่
ย
่
ัว
ย
้าเ
้าเ
�หั
้าเ
ิ
การุอพยพป็รุะชากรุในช�วงเวล้าด็ังกล้�าวได็ก�อเกด็เป็็น
ด็
ด็
ังก
ท
ิ
ท
มั่ทั�งสิงครุามัทางทิศตะวันตกกับพมั�า แล้ะสิงครุามัท่�เกด็ขึ้้�นทาง
ับพ
มัท
ิ
ิศตะ
�ง
ันตก
ว
มัท
ก
ก
ขึ้้�นทาง
มั่ทั มั่ทั มั่ทั �ง สิ งค รุ า มั ทาง ท ิศตะ ว ันตก ก ับพ มั� า แ ล้ ะ สิ งค รุ า มัท ่�เ ่�เ ก ด็ ขึ้้�นทาง รุากฐานขึ้องชุมัชนท่�อาศัยอย ่� ่�่�สิ่บมัาแล้ะได็้มั่การุผสิมัผสิานทาง
ว
ย
ัยอ
้
ย
ศ
�อา
รุากฐานขึ้องชุมัชนท่�อาศัยอยสิ่บมัาแล้ะได็มั่การุผสิมัผสิานทาง
่
ท
ศ
ท
ทิศตะวันออกซึ่�งเป็็นสิงครุามัท่�เกด็จากความัขึ้ด็แย้งรุะหัว�างไทยางไทย วัฒนธ์รุรุมัจนกล้ายเป็็นป็รุะชากรุไทยในป็ัจจบ ้ ั
ิ
ด็
ิ
ย
มัขึ้
ย
ก
แ
่�เ
ท ท ท
่�เ
ั
ั
ด็
จากควา
ย
้
สิ
ว
้
ันออกซึ่
ะ
ว
้
�งเป็
้
้
ันออกซึ่
�งเป็
หั
ันออกซึ่
ันออกซึ่
็น
้
็น
็น
�งเป็
็น
้
มัท
ิศตะ
ันออกซึ่
มัท
มัท
้ง
้ง
ันออกซึ่
ิศตะ
ันออกซึ่
า
รุ
ันออกซึ่
งค
�งเป็
ว
ว�
รุ
ันออกซึ่
ันออกซึ่
ุุบัน แัน แล้ะได็้มั่้มั่้ การุจัด็
บ
รุ
ไทยใน
ป็
รุ
ัฒน
ว ว
วัฒนธ์รุรุมัจนกล้ายเป็็นป็รุะชากรุไทยในป็ัจจบัน แล้ะได็มั่การุจด็
ป็
ัจ
ัง
ัง
สิ
ะเ
ด็
รุ
ะเ
ด็
ด็
นั
นั
ขึ้มัรุ
นั
า
�น
งค
�น
ขึ้มัรุ
ะเ
หัน
พ
พ
�อ
่
พ
เ
่
่
ด็
มั
นา
อ
่
�จะ
�จะ
อำนาจเ
มั่
่
่
่
่
�อ
ท
ท
ท
ล้
ล้
กับเว่ยด็นามัเพ�อท�จะมั่อำนาจเหันอล้าวแล้ะเขึ้มัรุ ด็ังนั�นสิงครุามัมั ตั�งเมั่องใหัมั�ในบรุิเวณภาคตะวันออกเฉ่ยงเหันอแล้ะภาคตะวันออก
ก ก ก
าวแ
ับเ
ับเ
ว่
ย
ับเ
ว่
ับเ
วณภาคตะ
ิเ
ันออกเ
ว
ว
รุ
มั�
หั
หั
มั�
ตั�งเ ตั�งเ ตั มั่องใหัมั�ในบ ิเวณภาคตะวันออกเฉ่ยงเหัน
่่อแล้ะภาคตะวันออกวันออกว
ในบ
รุ
รุ ะ หั ว� างไทย ก ับเ ว่ ย ด็ นา มั ใน รุ ัชกา ล้ น่ � � สิ� วนใ หั ญ่ จ้ งเป็ ็น สิ งค รุ า มัท ่� เพอป็รุะโยชน์ในการุสิงครุามั แต�ต�อมัาเมั่องเหัล้�าน่�ได็พัฒนา
รุะหัว�างไทยกับเว่ยด็นามัในรุัชกาล้น่� สิ�วนใหัญ่จ้งเป็็นสิงครุามัท่�
ับเ
ก
ก
ว่
ับเ
ับเ
�
ล้
�
จ้
�
ล้
รุ
น่
รุ
น่
ญ่
ญ่
ัชกา
่� เพ่�อ พ่�อ พ ป็รุะโยชน์ในกาน์ในกาน
รุสิงครุามั แต�ต�อมัาเมั่องเหัล้�าน่�ได็
�ไ
น่
้้พัฒนาพัฒนาพ
น่
ช
ินแ
ะเป็
ก
ช
ั
ก
ะ
ท
ช
ินแ
มั
่�
ขึ้
็น
้
้
ด็
ิ เ
ชา
ิ
อ
ด็
อ
่�
พ่
�นใน
ด็
ด็
าวแ
ขึ้
ัก
ัก
เกด็ขึ้�นในด็ินแด็นขึ้องล้าวแล้ะกัมัพ่ชา แล้ะเป็็นท่�รุจักกันในช่�อ จนกล้ายเป็็นจังหัว ััด็ต�ัด็ต�ั าง ๆ ในภาคตะวันออกเวันออกเว ฉ่ยงเหัน ่่อ
ก
จ
ก
ก
่้
จ
ล้
่้
ล้
อง
่้
่้
แ
จ
ันใน
ันใน
ล้
่�
ด็
รุ
รุ
รุ
น
ัง
จ
จ
จนกล้ายเป็็นจังหัวด็ต�าง ๆ ในภาคตะวันออกเฉ่ยงเหันอ
“สิงครุามัอานามัสิยามัยุทธ์์”
มัย
“สิงครุามัอานามัสิยามัยุทธ์์”
มัย
ุทธ์์”
ล้
นอกจากน่ �� เ� เพอพอพ ป็รุะโยชน์ในน์ในน ด็้านกาด็้านกาด็ ้ รุ รุ รุล้ำเล้่ยงย ุุทโุทโธ์ป็กรุณ ์
นอกจากน่ เพอป็รุะโยชนในด็านการุล้ำเล้่ยงยทโธ์ป็กรุณ์
่
เ
่
ล้
่
ำ
ย
�
�
ย
น่
์
�
น่
ผล้กรุะทบขึ้องสิงครุามัแล้ะความัสิ ััมัพันธ์์มัพันธ์์มัพ ์กับกับก ป็รุะเทศ สิำสิำสิ หัรุับกองหัรุับกองหัรุ ทัพ ทัพ ท ท่�ตั�งทัพอยหั�างไกล้ ในรุัชกาล้น ่่�จ้งได็้มั่้มั่้ การุขึุ้ด็คล้อง
ตั
ตั
ท
�ง
ผล้กรุะทบขึ้องสิงครุามัแล้ะความัสิมัพันธ์กับป็รุะเทศ สิำหัรุับกองทัพท่�ตั�งทัพอย่�หั�างไกล้ ในรุัชกาล้น�จ้งได็้มั่การุขึุ้ด็คล้อง
รุ
ัพอ
รุ
ัชกา
ท
ย
ย
่�
่�
่ เพ่�อนบ้านบ้านบ ท่�เท่�เท กิด็ขึ้�นในรุัชการุัชการุ
่ พ
ล้ท�
้
้
ิ
่ ล้ท
่
่
้
่
่
พ�อน
ุ
เพ�อนบ้านท�เกด็ขึ้�นในรุัชกาล้ท� ๓ ได็สิ�งผล้สิบเน�องต�อความัเป็็น เพอใช้ป็รุะโยชน์ในรุาชการุทัพ ค่อการุขึุ้ด็คล้องบางขึ้นาก หัรุ่อ
�
่
�
�
่
่ ล้ท่� ๓ ไ๓ ได็้สิ�งผล้สิบเน่�องน่�องน ต�อความัเป็็น เพอใพอใพ ช้ป็รุะโยชน์ในน์ในน รุาชการุทัพ รุทัพ รุท ค่อการุขึุ้ด็คล้องบางขึ้นาก หัรุ่อุ
่
ััจจุบนอบนอบ ย�างหัล้่กเล้่ยงไล้่ยงไล้ มั�ได็้ ได็้ ได็ มั�เฉพาะแต�เรุองรุ
ั
่
ป็
ป็
ป็รุะเทศไทยในป็ จ ุ ั ั ั � � � ่ ้ เ เ � � � �่ อง ่� ช ช ่ �อ ค มั อ สิ ้นทาง
ป็รุะเทศไทยในป็จจบนอย�างหัล้่กเล้ยงไมั�ได็ ไมั�เฉพาะแต�เรุอง ทรุ่้จักกันในช่�อ คล้องแสินแสิบ แต�เมั่�อสิงครุามัสิงบเสิ้นทางน่��
่�
มั
อ
สิ
ช่�อ คล้องแสินแสิบ แต�เมั่�อสิงครุามัสิงบเสิ้นทางน่
่�
่่อง ท่�รุ่้จักรุ่้จักรุ่้จ กันในกันในก
ด็
แ
ินแ
นั
�น
ด็
นั
ขึ้องอาณาเขึ้ตหัรุ่อด็ินแด็นอย�างท ่�่�สิ�วนใหัญ่�เขึ้้าใจเขึ้้าใจเขึ้ ท�านั�น แต�ผล้ รุษฐกิจแล้ะเช ่�่�อมัการุคมันาคมัรุะหัว�าง
�
อ
่�
ิจแ
ก
ก
ช
ช
ขึ้องอาณาเขึ้ตหัรุ่อด็ินแด็นอย�างทสิ�วนใหัญ่เขึ้้าใจเท�านั�น แต�ผล้ ได็้กล้ายเป็็นเสิ้นทางเศรุษฐกิจแล้ะเชอมัการุคมันาคมัรุะหัว�างได็้กด็้กด็ ล้ายเป็็นเสิ้นทางเศสิ้นทางเศสิ
ุ
ุ
กรุะทบท ่�่�สิ�งผล้ต�อสิังคสิังคสิ มัไทยมัากท่�สิด็น�าจะได็้แด็้แด็ ก�การุอพยพ � � � � � � � � ป็ะกง แล้ะทำใหั้การุคมันาคมัเด็ินทาง
้กา
ด็
หั
ด็
กรุะทบทสิ�งผล้ต�อสิังคมัไทยมัากท่�สิด็น�าจะได็้แก�การุอพยพ แมั�นำเจ้าพรุะยากับแมั�นำบางป็ะกง แล้ะทำใหั้การุคมันาคมัเด็ินทางแมั�นำเมั�นำเมั�น จำเจำเ ้าพจ้าพจ รุะยากับแกับแก มั�นำบางมั�นำบางมั�น
ินทาง
หั
้แ
ก�
ด็
ด็
รุ
รุ
ก�
ค
ล้
่
เคล้่�อนย้ายป็รุะชากรุ ได็้แก� ครุัวล้าวเว่ยงจันทน ค รุ ัว รุ ัวเ ขึ้มัรุ ้ ้ ้
ล้
ย
้าย
�อน
ย
์์ ครุัวล้าวพวน ครุัวเขึ้มัรุ
์
น
รุ
ัวเ
ัวเ
รุ
น
ัว
าวเ
าวเ
ว่
ันท
จ
จ
เคล้่�อนย้ายป็รุะชากรุ ได็้แก� ครุัวล้าวเว่ยงจันทน ครุัวล้าวพวน ครุัวเขึ้มัรุ เป็็นไป็ได็้อย�างสิะด็วกรุวด็เรุ็วยิ�งขึ้�นเป็็นไป็ได็้อด็้อด็ ย�างสิะด็วกรุวด็เรุ็วรุ็วรุ ยิ�งขึ้�นยิ�งขึ้�นยิ
ตามรอยู่พระราชปณิิธ์านั่ 29