Page 33 - ISSUE-02
P. 33
๒
่
่
ความสมพ่นั่ธ์์ไทยู่ – ล้าว ในั่สม่ยู่ร่ชกาล้ท� ๓
ความัสิัมัพันธ์รุะหัวางไทยกับล้าวในรุัชกาล้พรุะบาทสิมัเด็็จ ตอมัาเจ้าอนุวงศ์ได็้พยายามัสิรุ้างความัสิมัพันธ์กับ
ั
�
์
�
์
้
่
่
ิ
ั
ั
่
์
พรุะน�งเกล้้าเจ้าอย�หััว เป็็นความัสิมัพันธ์ท�เกด็ขึ้�นในฐานะเมัอง เว่ยด็นามั ป็รุะกอบกับมั่ขึ้�าวไป็ถิ่้งเว่ยงจันทน์ว�า ไทยเกด็ป็ัญ่หัา
ิ
่
้
่
่
ป็รุะเทศรุาชขึ้องไทย ซึ่้�งมั่สิาเหัตุมัาจากในสิมััยกรุุงศรุอยุธ์ยา ความัไมั�เขึ้้าใจกับอังกฤษ จนถิ่งเกอบถิ่กกองเรุออังกฤษเขึ้้าโจมัต ่
่
ตอนป็ล้าย อาณาจักรุล้้านช้างได็้เกด็การุแตกแยกเป็็น ๓ อาณาจักรุ กรุุงเทพฯ ด็ังน�นเจ้าอนุวงศ์จ้งได็้ก�อการุกบฏต�อรุาชสิำนักกรุุงเทพฯ
ิ
ั
้
่
่
คอ หัล้วงพรุะบาง เวยงจันทน์ แล้ะจำป็าสิัก ตางฝ่่ายตางมั ขึ้�นใน พ.ศ. ๒๓๖๙ โด็ยมั�งหัมัายว�าจะตกรุุงเทพฯ ใหั้ได็้
ุ
�
�
่
่
่
ุ
่
อำนาจป็กครุองเป็็นขึ้องตนเอง ในสิมััยธ์นบรุอาณาจักรุล้้านช้าง เจ้าอนุวงศ์ได็้วางแผนยกทัพเขึ้้ามัาโจมัตกรุุงเทพฯ พรุ้อมักัน ๓ ด็้าน
้
้
�
ั
ท�ง ๓ ได็้ตกเป็็นป็รุะเทศรุาชขึ้องกรุุงธ์นบรุ่ท่ตอเน�องมัาจนถิ่ง ค่อเจ้าโย้ซึ่งป็กครุองเมั่องจำป็าสิักยกทพเขึ้้ามัาทางอุบล้รุาชธ์าน่
�
ั
�
ุ
่
กรุุงรุัตนโกสิินทรุ ์ เจ้าอุป็รุาชอนุชาขึ้องเจ้าอนุยกทัพเขึ้้ามัาทางรุ้อยเอ็ด็ แล้ะเจ้าอนุ
่
่
่
ุ
ั
่
ความัสิมัพันธ์รุะหัวางกรุุงรุัตนโกสิินทรุสิมััยรุัชกาล้ท� ๑ – ๒ ยกทัพเขึ้้าสิ�เมัองนครุรุาชสิมัาแล้ะเด็ินทัพเขึ้้ามัายังสิรุะบรุ ่
�
์
์
ิ
�
�
่
�
่
์
่
�
่
่
่
กับอาณาจักรุล้้านช้างเวยงจันทนสิบเน�องมัาอยางด็ แมั้จะมัความั อยางรุวด็เรุ็ว การุยกทัพเขึ้้ามัานกอใหั้เกด็ความัตกใจแก�รุาชสิำนัก
ิ
ิ
�
้
้
์
่
ไมั�พอใจเกด็ขึ้�นในกลุ้มัเจ้าเมัองเวยงจันทนบ้าง แต�ไมั�ได็ก�อใหั้เกด็ กรุุงเทพฯ เป็็นอย�างมัาก
่
่
เหัตุการุณ์รุุนแรุงมัากนัก แต�ต�อมัาเมั�อมัการุเกณฑ์ชาวล้าวเขึ้้ามัา พรุะบาทสิมัเด็็จพรุะน�งเกล้้าเจ้าอย่�หััว โป็รุด็ใหัสิมัเด็็จ
่
้
ั
่
่
่
้
อย่�ในเขึ้ตหััวเมัองอ่สิานมัากเขึ้้า มัการุเกณฑ์ไพรุ�ตามัหััวเมัองล้าว กรุมัพรุะรุาชวังบวรุมัหัาศักด็ิพล้เสิพย์ ยกทัพเป็็นทัพหัล้วงขึ้�นไป็
ั
้
�
ุ
้
ุ
มัาสิักเล้กเจ้าสิังกด็เจ้านายกรุุงเทพฯ ได็สิรุ้างความัไมัพอใจใน ป็รุาบเจ้าอนวงศ์ พรุะรุาชวงศ์ แล้ะขึ้นนางจำนวนหัน�ง จงต้อง
้
�
่
�
�
่
่
ั
่
่
หัมั�เจ้าล้าวแล้ะกอใหั้เกิด็ความัเด็อด็รุ้อนอยางมัากแกชาวล้าว เด็ินทางไป็รุาชการุทัพ กองทัพท�ยกขึ้้�นไป็ตเมัองเวยงจันทน์ในครุ�งน�น
ั
่
ั
้
ิ
่
�
ั
่
่
่
อกท�งเวยด็นามัท�เรุมัขึ้ยายอิทธ์ิพล้มัายังล้าวแล้ะกมัพชาได็้ใหั มั่สิมัเด็็จกรุมัพรุะรุาชวังบวรุมัหัาศักด็ิพล้เสิพย์ เสิด็็จเป็็นทัพหัล้วง
่
์
�
การุสินับสินุนเวยงจันทน์ ในทสิด็เจ้าอนุวงศจงได็ก�อการุกบฏขึ้�น มั�งเขึ้้าตเมัองเวยงจันทน์ แล้ะพรุะยารุาชสิุภาวด็ คมัอกทัพหัน�งไป็
้
้
ุ
้
่
่
่
้
่
่
ุ
ุ
่
้
่
้
่
ในเวล้าท�พรุะบาทสิมัเด็็จพรุะน�งเกล้้าเจ้าอย�หััว เสิด็็จขึ้�น ป็รุาบกบฏทางทิศตะวันออกแล้้วเขึ้้าย้ด็เมัองจำป็าสิักได็สิำเรุ็จ
่
ั
�
่
ครุองรุาชสิมับติใน พ.ศ. ๒๓๖๗ น�น เจ้าอนุซึ่�งเป็็นพรุะรุาชบุตรุ เจ้าอนุวงศ์เมั�อทรุาบขึ้าวกองทัพจากกรุุงเทพฯ ยกทัพ
ั
้
ั
ขึ้องเจ้าสิรุิบญ่สิารุได็้เป็็นเจ้าเวยงจันทนมัา ๑๙ ป็ีแล้้ว แล้ะ ไป็ใกล้้เมั่องนครุรุาชสิ่มัาแล้้ว เจ้าอนุวงศ์ได็้ถิ่อยทัพไป็ต�งอย่�ท � ่
ั
ุ
ิ
่
์
่
้
่
่
่
ได็คนเคยกับรุาชสิำนักกรุุงรุัตนโกสิินทรุ์เป็็นอย�างด็ แล้ะหัล้ังสิงครุามั เมัองหันองบัวล้ำภ กองทัพไทยได็้ตามัตไป็จนถิ่งเมัองหันองบัวล้ำภ ่
ุ้
่
้
ิ
ป็รุาบกบฏท�จำป็าสิัก เจ้าโย้ซึ่�งเป็็นบุตรุขึ้องเจ้าอนุได็้เป็็นเจ้าเมัอง จนแตกพ�าย เจ้าอนุวงศ์จงท�งกองทัพกล้ับไป็เวยงจันทน์เพ่�อ
่
้
้
่
่
่
จำป็าสิกทำใหัอำนาจขึ้องเวยงจนทนมัมัาก เพรุาะป็กครุอง รุวบรุวมัครุอบครุัวทรุัพย์สิินแล้้วหันกองทัพไทยเขึ้้าไป็อาศัยอย่�
้
่
์
่
ั
ั
ต�งแตเวยงจันทนล้งมัาจนถิ่งนครุจำจำป็าสิักตล้อด็ด็ินแด็นสิองฝ่�ง ในเขึ้ตขึ้องเวยด็นามั
่
ั
่
�
์
้
ั
�
แมั�นำโขึ้ง
31
